Gweler neges debyg yn Saesneg

Mae rhaglen beilot genedlaethol yn mynd rhagddi bellach o’r Adnodd Cenedlaethol: Gwerthuso a Gwella. Mae’r Adnodd wedi’i gynllunio i roi modd i ysgolion werthuso a gwella perfformiad dros amser, mewn cytgord â diwygio’r cwricwlwm ac ymagwedd esblygol Estyn at arolygu.

Mae dros 100 o ysgolion eisoes wedi cymryd rhan mewn cynllun peilot cam cyntaf a aeth yn dda ond a ddarparodd hefyd adborth a arweiniodd at newidiadau sydd wedi gwneud yr adnodd yn fwy hwylus i’w ddefnyddio.

Anogir pob ysgol i brofi’r Adnodd drostynt eu hunain nawr ac i anfon sylwadau drwy ffurflen ar-lein erbyn 8 Chwefror 2022 fan bellaf. Ar ôl hynny caiff ei ddiwygio, a’i lansio’n genedlaethol ym mis Ebrill 2022. Bydd yr Adnodd yn parhau i dyfu a datblygu wrth i ragor o astudiaethau achos, canllawiau a phecynnau cymorth adolygu eraill gael eu hychwanegu dros amser.

Mae’r Adnodd yn cynrychioli newid mewn diwylliant o’r dulliau a ddefnyddiwyd cynt, gan ganolbwyntio ar wella perfformiad yn y dyfodol yn hytrach na dangos tystiolaeth o weithgareddau/cyflawniadau presennol i gyrff allanol.

At hynny, mae’r adnodd mawr hwn wedi’i gynllunio i’w ddefnyddio’n ddethol: ar ôl adolygiad lefel uchaf o’r pedwar maes, gall ysgolion ddewis canolbwyntio ar y rhai y maent yn teimlo sydd angen mwy o sylw.

Mae manylion yr adnodd, gan gynnwys ei strwythur, astudiaethau achos o’i ddefnyddio, Cwestiynau Cyffredin a mwy, ar y dudalen hon: Yr adnodd cenedlaethol: gwerthuso a gwella – Hwb (llyw.cymru)

Gweler neges debyg yn Saesneg

Roedd Jeremy Miles AS, Gweinidog y Gymraeg ac Addysg yn y sedd boeth ar gyfer y podlediad hwn. Mae’n ateb cwestiynau anodd gan athrawon am y cwricwlwm, anghenion dysgu ychwanegol, y flwyddyn ysgol a mwy.

Gwrandewch ar eich platfform dewisedig isod:

Apple podcasts 

Spotify

Spreaker

Neu ar gyfer unrhyw ffôn symudol, defnyddiwch y ‘ddolen hud’ hon.

Cyflwynwyd cwestiynau drwy gonsortia ond nid oedd amser i ofyn bob un yn ystod y podlediad. Gweler atebion cynhwysfawr isod i’r cwestiynau hynny nad oedd yn gallu cael eu cyflwyno’n uniongyrchol i’r Gweinidog.

C:   Dydy’r asesiad sylfaenol ddim yn cyd-fynd â chamau’r cwricwlwm. A fydd yn gweithredu’n annibynnol? Ydyn ni’n creu rhai ein hunain ar gyfer y Cyfnod Sylfaen?

• Yn y Cwricwlwm i Gymru, bydd cynnydd plant 3-16 oed yn digwydd ar hyd un continwwm dysgu. Bydd angen i’r trefniadau asesu newydd sicrhau bod dysgwyr yn gwneud cynnydd ar gyflymder priodol ar hyd y continwwm hwnnw. Felly ni fydd cyfnodau a chamau o’r fath yn bodoli yn y cwricwlwm newydd.

• Ar hyn o bryd, mae’r asesiad sylfaenol yn cael ei gynnal o fewn chwe wythnos gyntaf plentyn sy’n dechrau yn y dosbarth derbyn. Dydyn ni ddim yn credu bod y dull hwn yn cyd-fynd â’r ffordd newydd o gefnogi ac asesu cynnydd o 3 oed. Rydyn ni’n ymgynghori ar gynigion i gefnogi ac asesu cynnydd dysgwyr, sy’n cynnwys trefniadau ar gyfer ein dysgwyr ieuengaf.

• Yn lle’r asesiad sylfaenol, rydym yn cynnig “asesiad dechreuol” ar gyfer pob dysgwr wrth gofrestru mewn ysgol neu leoliad. I’r rhan fwyaf bydd hyn yn digwydd yn ystod y tymor ar ôl eu pen-blwydd yn 3 oed

Gweler neges debyg yn Saesneg

Mae’r fideos gonest a craff hyn, sy’n ymdrin ag datblygu’r cwricwlwm yn Ysgol Bro Edern, yn dangos sut y maent wedi mynd ati i ddatblygu cwricwlwm 3 – 16 oed gyda’u clwstwr.

Mae’r tair ffilm yn dangos y dull arwain; sut y cydweithiwyd gyda’r ysgolion clwstwr; a sut y gwnaeth pawb yn ‘nheulu’ Bro Edern wneud eu rhan.

Mae Bro Edern ar eu taith nhw. Ond dim ond un dull gweithredu i ddatblygu cwricwlwm yw hwn sy’n gweithio iddyn nhw, a’u dalgylch a’u clwstwr nhw. Bydd dulliau gweithredu eraill yn dibynnu ar leoliad a chyd-destun eich ysgol.

Y dull rheoli:

Gweithio gyda’n hysgolion clwstwr:

Sut chwaraeodd y ‘teulu’ ei ran:

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae’r Cwricwlwm newydd i Gymru yn arwydd o newid mawr yn y ffordd y bydd pobl ifanc yn dysgu a dyna pam rydym yn gwneud newidiadau i gymwysterau.

Mae angen y newidiadau rydym yn eu gwneud i gymwysterau yng Nghymru i gyd-fynd â’r cwricwlwm newydd. Mae angen i ni hefyd adlewyrchu’r newid diwylliannol mawr y mae cyrff cyhoeddus yn ei wneud yng Nghymru, gan feddwl, a gweithio yn y tymor hir ar gyfer cenedlaethau’r presennol a’r dyfodol.

Fel rheoleiddiwr, mae angen i ni fod yn hyderus bod y cymwysterau cywir ar gael i ddiwallu anghenion dysgwyr y dyfodol a gweithwyr y dyfodol. Fel rhan o’n penderfyniadau, rydym wedi penderfynu dilyn trywydd newydd o ran cymwysterau TGAU mewn Saesneg, Mathemateg a’r Gwyddorau, drwy integreiddio pob maes pwnc. Bydd hyn yn rhoi mwy o le ac ehangder mewn dysgu ar draws pynciau ac ymagwedd fwy cyson i ddysgwyr.

 Pam cyfuno cymwysterau?

Ar hyn o bryd mae’r rhan fwyaf o ddysgwyr yn astudio llawer o gymwysterau ar wahân yn y meysydd pwnc allweddol hyn, nad yw’n rhoi fawr o gyfle iddynt ganolbwyntio ar y pynciau eraill.

Rydym wedi profi ein syniadau gydag ystod eang o randdeiliaid, a chredwn y bydd cyfuno cymwysterau o fudd i ddysgwyr ac athrawon, gan roi mwy o hyblygrwydd i ysgolion fel y gall dysgwyr ddilyn ystod ehangach o bynciau.

Byddai’r newidiadau hyn yn lleihau nifer yr asesiadau i ddysgwyr er mwyn lleddfu’r pwysau y maent yn eu hwynebu a chefnogi eu hiechyd meddwl a’u lles ymhellach.

Mae ymchwil yn dangos bod asesu iaith a llenyddiaeth gyda’i gilydd yn ffordd gadarnhaol i ddysgwyr ddatblygu sgiliau ieithyddol fel y gallant eu cymhwyso i wahanol sefyllfaoedd ac mewn cyd-destunau gwahanol. Mae hefyd yn rhoi cyfle i bob dysgwr astudio llenyddiaeth sy’n rhan bwysig o ddysgu a mwynhau iaith ac mae’n mynd i’r afael â phryderon am y gostyngiad yn nifer y dysgwyr sy’n astudio llenyddiaeth.

Bydd y newid i TGAU Gwyddoniaeth yn cwmpasu cynnwys o bob un o’r tair disgyblaeth wyddoniaeth ac yn ei gwneud yn gliriach sut maent yn cysylltu â’i gilydd. Mae hyn yn adlewyrchu disgwyliad y cwricwlwm newydd y gall dysgwyr wneud y cysylltiadau ar draws eu dysgu ac mae’n cynnig dull cydlynol sydd o fudd i bob dysgwr.

Manteision cyfuno pynciau

Read this page in English

Cadeiriwyd adolygiad annibynnol i gynghori a gwella’r gwaith o addysgu themâu a phrofiadau sy’n ymwneud â chymunedau Pobl Ddu, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig ar draws y cwricwlwm yn ddiweddar gan yr Athro Charlotte Williams. Roedd yr adroddiad terfynol, a gyhoeddwyd ym mis Mawrth eleni, yn cynnwys sylw ar gyfer adnoddau a dysgu proffesiynol. Yr oedd yn ‘llwybr arloesol yn niwygio’r cwricwlwm yng Nghymru’.

Yn ystod mis Hanes Pobl Dduon, mae’n sôn am ei gwaith ar yr Adolygiad, ei phrofiadau personol o gael ei magu a’i haddysgu yng Ngogledd Cymru, a’i optimistiaeth ar gyfer newidiadau sydd ar y gweill. Yn ddiffuant a thwymgalon, mae’n wrandawiad ysbrydoledig.

Gwrandewch ar eich platfform dewisedig isod:

Apple podcasts 

Spotify

Spreaker

Neu ar gyfer unrhyw ffôn symudol, defnyddiwch y ‘ddolen hud’ hon.

Recordiwyd y podlediad yn gynnar ym mis Hydref ac mae hefyd yn cyfeirio at gategori newydd yng Ngwobrau Addysgu Proffesiynol Cymru: Gwobr Betty Campbell MBE am hyrwyddo cyfraniadau a safbwyntiau Cymunedau Du, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig. Mae enwebiadau’n dal ar agor, tan 23 Tachwedd.

Mae hefyd yn sôn am Gynllun Recriwtio Pobl Ddu, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig ar gyfer Addysg Gychwynnol i Athrawon gyda’r nod o leihau’r anghydbwysedd mewn cynrychiolaeth.

Read this page in English

Yn ystod y blynyddoedd pan oedd CiG yn cael ei gyd-lunio, roedd y syniad o fframwaith a chanllawiau newydd (rydyn ni’n ofalus i beidio â’i alw’n gwricwlwm!) yn ymddangos yn rhywbeth pell-i-ffwrdd i lawer ohonom, nid yn rhywbeth i gynhyrfu neu gyffroi amdano am beth amser. 

Dros gyfnod o bedair blynedd, treuliodd arbenigwyr, academyddion ac athrawon fel ei gilydd amser yn ymgodymu â chwestiynau athronyddol enfawr, gan gnoi cil ar ‘gwricwlwm’ a sut beth allai fod yng Nghymru.  Roedd y sgyrsiau athronyddol “oni fyddai’n wych pe bai…?”, “pam ein bod ni wastad wedi gorfod…?” a “pam nad ydyn ni’n…?” yn adleisio drwy goridorau, ynghyd â thrafodaethau tanbaid ar adegau ynghylch beth ddylai gael ei gynnwys yn y fframwaith cenedlaethol, a beth ddylai gael ei adael i ysgolion ac ymarferwyr benderfynu arno. 

Fodd bynnag, y ‘dethol rai’ oedd yn rhan o’r sgyrsiau hyn – y rheini a oedd wedi sicrhau sedd wrth y bwrdd arloesi.  Beth, felly, am y lleill? Beth am y rhai a oedd yn anghytuno â’r hyn a gyflwynwyd iddynt?  Beth am y rheini nad oeddent eisiau’r ffordd newydd hon?  Cafodd y drafft ei gyhoeddi, cynhaliwyd y cyfnod ymgynghori (gyda 1200 o ymatebion wedi dod i law), cyrhaeddodd y fframwaith a’r canllawiau terfynol a ph’un a oeddech chi wedi eistedd wrth y bwrdd arloesi hwnnw, p’un a oeddech chi wedi rhannu eich safbwyntiau drwy’r ymgynghoriad, neu heb fod yn rhan o gwbl, daeth 28 Ionawr 2020 yn Ddiwrnod 1 ar gyfer CiG; cychwyn newydd i bawb, yn mynd â phawb at y fframwaith, nid at fersiynau drafft neu gopïau yr oeddent efallai wedi’u gweld neu eu benthyg ar hyd y ffordd. 

Fodd bynnag, y ‘dethol rai’ oedd yn rhan o’r sgyrsiau hyn – y rheini a oedd wedi sicrhau sedd wrth y bwrdd arloesi.  Beth, felly, am y lleill? Beth am y rhai a oedd yn anghytuno â’r hyn a gyflwynwyd iddynt?  Beth am y rheini nad oeddent eisiau’r ffordd newydd hon?  Cafodd y drafft ei gyhoeddi, cynhaliwyd y cyfnod ymgynghori (gyda 1200 o ymatebion wedi dod i law), cyrhaeddodd y fframwaith a’r canllawiau terfynol a ph’un a oeddech chi wedi eistedd wrth y bwrdd arloesi hwnnw, p’un a oeddech chi wedi rCyn y diwrnod hwnnw, efallai fod llawer wedi edrych ar y pedwar diben ac wedi ystyried yr egwyddorion addysgeg, ond dim ond ar ôl cael y cyhoeddiad terfynol y gallem i gyd weithio’n ddibynadwy o’r canllawiau a dechrau gwneud synnwyr o’r cwricwlwm yng nghyd-destun pob ysgol.  Roedd Diwrnod 1 yn ddechrau proses a allai, gellid dadlau, fod y mwyaf heriol i ymarferwyr ysgol Cymru ei phrofi ers cyflwyno’r Cwricwlwm Cenedlaethol yn 1988.

Read this page in English

Mae ail-ddychmygu a diwygio cymwysterau TGAU yn hanfodol er mwyn creu ffordd newydd o ddysgu a fydd yn paratoi dysgwyr ar gyfer bywyd, astudio a gweithio yn yr unfed ganrif ar hugain.

I ategu’r Cwricwlwm newydd i Gymru, rydym yn edrych ar sut y gallwn wneud rhywbeth newydd gyda chymwysterau i baratoi dysgwyr i lwyddo mewn byd sy’n ansicr ac sy’n newid yn barhaus.

Rydym bellach wedi cytuno ar y pynciau y bydd cenhedlaeth newydd o TGAU addas ar gyfer y dyfodol yn cael eu cynnig ynddynt.

Dros y misoedd nesaf byddwn yn gwrando ac yn trafod syniadau drwy ein sgwrs genedlaethol i gyd-greu cymwysterau TGAU. Cynnwys newydd a dulliau asesu newydd yw rhai o’r pethau y byddwn yn edrych arnynt wrth inni symud i ffyrdd mwy hyblyg ac ystwyth o ddysgu.

Fel rhan o’n rhaglen Cymwys ar gyfer y Dyfodol rydym yn recriwtio athrawon a gweithwyr addysgol proffesiynol i’n helpu gyda’r her gyffrous hon.  Gall unrhyw un sydd â diddordeb mewn ymuno â ni wneud cais drwy ein gwefan.

Rydym am i bawb sydd â diddordeb mewn addysg gyfrannu at y sgwrs genedlaethol fel y gallwn ddiwallu anghenion ein cymunedau.

Read this page in English

Mae adnodd wedi bod yn cael ei ddatblygu dros y ddwy flynedd ddiwethaf i helpu ysgolion i hunanwerthuso a gwella. Mae wedi cael ei lunio gydag ymarferwyr a chyda cefnogaeth Estyn, ac wedi’i brofi gan 100 o ysgolion dros yr wythnosau diwethaf. Cynhelir cynllun peilot cenedlaethol o fis Tachwedd.

Bydd cyfle i ymarferwyr ddysgu mwy am yr adnodd a chael syniad bras o sut i’w ddefnyddio ar 12 Hydref o 2:00-3:00pm. Bydd y digwyddiad ‘Cipolwg ar Bolisi’ yn cynnwys disgrifiad o’r nodweddion a sut y gellir eu defnyddio yng nghyd-destun yr ysgol heb gynyddu’r baich gweinyddol.

Er mwyn ymuno â’r sesiwn, cofrestrwch gan ddefnyddio’r ddolen hon. Os nad oes modd i chi fod yn rhan o’r digwyddiad, bydd y sesiwn gyfan ar gael fel adnodd rhestr chwarae all-lein a bydd dolen ato ar y dudalen hon. Gweler y sesiwn yma.

Trefnir digwyddiadau ‘Cipolwg ar Bolisi’ gan athrawon sydd ar secondiad yn Llywodraeth Cymru, ac maent wedi’u cynllunio er mwyn rhoi’r newyddion diweddaraf i ymarferwyr am ddysgu proffesiynol, yn enwedig gan ei fod yn gysylltiedig a gweithredu’r cwricwlwm. Mae trosolwg, rhestr o ddigwyddiadau a ffurflen i gadw lle ar gael yma.

Dyma rai o’r digwyddiadau sydd ar y gweill:

Diweddariad am Ddysgu Proffesiynol ac ail-lansio’r Prosiect Ymholi Proffesiynol – 11  Tachwedd

Diweddariad am y Daith Dysgu Proffesiynol Digidol – 9 Rhagfyr

Read this page in English

Mae cynnwys newydd wedi’i ychwanegu, a gyda rhai newidiadau, at ganllawiau Fframwaith Cwricwlwm i Gymru.

Gwnaed y newidiadau am ddau reswm: fel ymateb i adborth ymgynghori a oedd yn cyfeirio at yr angen am fwy o wybodaeth mewn meysydd penodol; neu o ganlyniad i Ddeddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021 sy’n cael ei basio gan y Senedd.

Beth yw’r prif newidiadau?

Diweddariad i’r adran ‘Cyflwyniad’ – newidiwyd i adlewyrchu hynt deddfwriaeth, ond hefyd i’w chadw’n amserol gyda chanllawiau ategol newydd, felly mae’r elfen ‘paratoi ar gyfer 2022’ wedi’i dileu mewn ymddarostyngiad i’r canllawiau newydd ‘Cyflwyno Taith i’r Cwricwlwm’ a gyhoeddwyd ar Hwb ar 22 Medi.

Datganiadau o’r Hyn sy’n Bwysig ac Egwyddorion Dilyniant – wedi’i ddiweddaru yn dilyn ymgynghoriad i adlewyrchu’r Codau drafft sy’n cwmpasu’r elfennau gorfodol hynny sydd gerbron y Senedd ar hyn o bryd.*

Addysg Heblaw yn yr Ysgol (AHY) – mae gan hyn ei adran ei hun bellach o fewn Dylunio eich cwricwlwm sy’n nodi ystyriaethau ar gyfer dylunio’r cwricwlwm ar gyfer AHY.

Iaith Arwyddion Prydain (BSL) – Canllawiau ar gyfer datblygu cwricwlwm sy’n cynnwys BSL ar gyfer defnyddwyr BSL byddar ac ar gyfer dysgwyr eraill ac mae set lawn o Ddisgrifiadau dysgu ar gyfer BSL bellach yn rhan o Faes Dysgu a Phrofiad  Ieithoedd, Llythrennedd a Chyfathrebu. Datblygwyd y canllawiau ar gyfer AHY a BSL gan ymarferwyr drwy gyd-adeiladu, gyda chefnogaeth arbenigwyr eraill gan gynnwys aelodau o’r Gymuned Fyddar.

Dilynir diwygiadau canllawiau’r cwricwlwm gan ail set ar ddiwedd 2021, i gynnwys:

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Crëwyd y Rhwydwaith Cenedlaethol i helpu ymarferwyr addysgu mewn ysgolion a lleoliadau i gyflwyno’r cwricwlwm newydd i Gymru, drwy rannu syniadau da am weithredu, a ffyrdd o oresgyn anawsterau.

Ym mis Hydref 2021, bydd tair Sgwrs Genedlaethol yn cael eu cynnal ar y canlynol:

• Cynnydd a dilyniant – o 19 Hydref tan 17 Tachwedd
• Paratoi ar gyfer gweithredu’r cwricwlwm – o 19 Hydref tan 17 Tachwedd
• Adnoddau a deunyddiau  – ar 23 Tachwedd a 24 Tachwedd

Mae cyd-ymarferwyr wedi gwirfoddoli i helpu i lywio a hwyluso grwpiau bach o hyd at 12 o ymarferwyr a bydd pob Sgwrs Genedlaethol yn cynnwys astudiaethau achos, fideos a mewnbwn arbenigol. Byddant yn gyfle i rwydweithio a datblygu cysylltiadau â chydweithwyr, gyda safbwyntiau gan arbenigwyr a chydweithwyr rhanbarthol. Bydd cyfle hefyd i’r rhai sy’n dod i’r sgyrsiau gymryd adnoddau i hwyluso sgyrsiau yn eu hysgolion a’u lleoliadau eu hunain. Bydd dolenni hefyd yn cael eu rhannu drwy’r blog hwn.

Gallai rhai pynciau redeg ar draws mwy nag un tymor oherwydd natur y sgwrs sydd angen trafodaethau manylach, a bydd eraill yn cael eu cwblhau’n gyflymach.

Bydd pob Sgwrs Genedlaethol yn ategu’r rhaglenni Dysgu Proffesiynol sy’n cael eu rhedeg gan gonsortia rhanbarthol a gwasanaethau gwella ysgolion, a’r gweithgarwch ‘Trafod Addysgeg’ ac ymholi proffesiynol sy’n cael eu harwain gan ymarferwyr sydd ar secondiad gyda Llywodraeth Cymru.

I ddechrau, cynhelir y sgyrsiau o bell, ond dros amser gellir cyflwyno sgyrsiau wyneb yn wyneb yn unol â rheoliadau Covid Llywodraeth Cymru.

Bydd cyllid yn cael ei ddarparu i ryddhau’r amser i ysgolion a lleoliadau enwebu unigolion i ddod i’r tair Sgwrs Genedlaethol. Bydd lleoedd yn cael eu dyrannu ar sail y cyntaf i’r felin, ac felly archebwch yn fuan i osgoi cael eich siomi. Trefnir sesiynau ychwanegol yn y dyfodol os bydd angen.

Dyma wybodaeth lawn am y rhwydwaith, a thudalen hafan y Rhwydwaith Cenedlaethol lle bydd ymarferwyr yn gallu cofrestru ar gyfer y sgyrsiau.

Soniwyd hefyd gan y Gweinidog yn y fideo, dyma’r ddogfen Y Daith i Weithredu’r Cwricwlwm .

Cyfranogiad rhanddeiliaid

Cafwyd cryn ddiddordeb gan amrywiaeth o randdeiliaid ehangach yn y Rhwydwaith Cenedlaethol ac, mewn ymateb i lefel y diddordeb, cyhoeddir digwyddiadau i randdeiliaid ehangach, hynny yw y tu hwnt i ymarferwyr mewn ysgolion a lleoliadau, yn ddiweddarach yr hydref hwn.

Edrych ymlaen

Gan edrych ymlaen at dymor y Gwanwyn 2022, bydd pum pwnc arall i’w trafod:

• Lles a dysgu
• Amrywiaeth yn y Cwricwlwm i Gymru
• Gwerthuso a gwella
• Diwygio cymwysterau
• Darllen a llafaredd

Tîm y Cwricwlwm,

Llywodraeth Cymru