Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae iechyd a lles bob amser yn bwysig, ac ni fu erioed yn bwysicach nag yn ystod yr heriau sy’n ein hwynebu ar hyn o bryd fel gweithwyr proffesiynol. Mae gennym grwpiau o ddisgyblion ac aelodau staff i ffwrdd o’r ysgol gyda symptomau Covid neu’n hunanynysu, ac mae disgwyl inni addasu i hinsawdd sy’n newid o hyd. Felly, rhaid i les fod yn brif flaenoriaeth inni o ran ein staff, dysgwyr a’n cymunedau.

Yn ein hachos ni, fel llawer o brofiadau ysgolion ledled Cymru. Rydym wedi gorfod llywio ein ffordd drwy gau dri grŵp o ddisgyblion, ymgysylltu â dysgu o bell a chyfran uchel o’n staff craidd i ffwrdd o’r ysgol oherwydd yr heriau amrywiol sy’n gysylltiedig ag ymatebion i Covid. Mae’n her gydnabyddedig i’r proffesiwn cyfan ar hyn o bryd.

Y ‘newyddion da’ yn y stori hon yw ein bod wedi gallu parhau â’n ffocws a manteisio ar y gwaith rydyn ni’n ei wneud i ddatblygu Iechyd a Lles fel un o’r Meysydd Dysgu a Phrofiad. Mae hon wedi bod yn flaenoriaeth barhaus, a gydnabyddir gan bawb, i’n hysgol ac rydym wedi parhau i wreiddio arferion newydd drwy archwilio’r cwricwlwm newydd yn ystod y cyfnod hwn. Lles fu’r sbardun yn y ddarpariaeth hon, ac mae’r Meysydd Dysgu a Phrofiad cysylltiedig yn cefnogi ein nod gyda ffocws pendant ar y sgiliau trawsgwricwlaidd.

I ni, cynyddodd y momentwm i wreiddio darpariaeth lles gyfoethog yn 2018. Fe wnaethon ni sefydlu cymuned ddysgu broffesiynol gan gynnwys gwirfoddolwyr o blith aelodau cymuned yr ysgol ar wahanol lefelau.

Pam mae Lles mor bwysig yn Ysgol Gynradd Sant Illtyd?

O’n dadansoddiad cadarn o anghenion, barnwyd nad oedd gan ein dysgwyr ddigon o wytnwch, cymhelliant ac ymdrech – a hynny’n gysylltiedig ag ymyriadau i’w lles.  Sut ydyn ni’n gwybod? Dywedodd ein gwerthusiad cadarn a’n gwybodaeth o’n dysgwyr a’u cyd-destun wrthym fod angen i ni weithio’n arbennig o galed i ddatblygu ymdeimlad da o les ym mhob un o’n plant. Gan ddefnyddio’r wybodaeth leol hon a gwybodaeth berthynol, cafodd nodau a gweledigaeth y gymuned ddysgu broffesiynol eu cynnwys mewn datganiad gweledigaeth ar y cyd (gweler yn ddiweddarach), er mwyn gwella lles y gymuned yn Ysgol Gynradd Sant Illtyd. Defnyddiwyd y wybodaeth hon i ffurfio proffil dysgwr a elwir yn ‘We Lles’, sy’n cael ei egluro’n ddiweddarach yn y postiad hwn.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Ni fydd y Gweinidog Addysg Kirsty Williams yn sefyll i gael ei ailethol i’r Senedd ym mis Mai. Mae ei neges angerddol i bob ymarferydd yn annog mabwysiadu’r cwricwlwm newydd yn feiddgar.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae’r Bil Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) wedi cwblhau ei gam olaf yn y Senedd cyn cael ei basio’n gyfraith. Wedi iddo dderbyn Cydsyniad Brenhinol, a ragwelir ym mis Ebrill, bydd y Bil yn dod yn Ddeddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021.

Disgwylir i Gwricwlwm Cymru gael ei gyflwyno o fis Medi 2022. 

Y llynedd, cyhoeddodd y Gweinidog gynllun gweithredu wedi’i ddiweddaru yn nodi’r camau nesaf yn nhaith ddiwygio Cymru, cyn cyflwyno’r Cwricwlwm newydd i Gymru.

Ochr yn ochr â chynllun gweithredu diweddaraf Cenhadaeth Ein Cenedl, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru ddogfen hefyd yn nodi ein disgwyliadau o’r hyn y bydd gwireddu’r cwricwlwm yn ei olygu i ymarferwyr ac ysgolion o 2022. Mae Cwricwlwm i Gymru: y daith i 2022 wedi’i greu i helpu ysgolion i baratoi ar gyfer cynllunio a gweithredu eu cwricwlwm. Ym mis Ionawr, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru Gynllun Gweithredu’r Cwricwlwm a fydd yn llywio’n gwaith ar y cyd â phartneriaid i gyflwyno’r Cwricwlwm i Gymru.

Mae hynt y bil yn golygu y gall ysgolion ac athrawon bellach fanteisio ar y cyfle i gynllunio eu cwricwla eu hunain i gefnogi teithiau datblygu a dysgu eu dysgwyr, gan weithio gyda rhieni a chymunedau, o fewn fframwaith sy’n gyson yn genedlaethol. 

Mae diwygiadau cyfochrog i gefnogi cyflwyno’r cwricwlwm hefyd wedi parhau, er gwaethaf pandemig COVID-19. Mae’r canllawiau ‘Atebolrwydd, Gwerthuso a Gwella’ newydd yn destun i ymgynghoriad, ac mae dysgu proffesiynol i gefnogi datblygiad y cwricwlwm ar lefel ysgol yn parhau i gael ei ddarparu dan arweiniad y Consortia a thrwy ddarparu sesiynau ac adnoddau rhyngweithiol ar-lein:

Ysgolion fel sefydliadau sy’n dysgu – Hwb (llyw.cymru)

Prosiect ymholi proffesiynol cenedlaethol – Hwb (llyw.cymru)

Prosiect addysgeg cenedlaethol – Hwb (llyw.cymru)

Georgina Haarhoff,

Dirprwy Gyfarwyddwr, cwricwlwm, Llywodraeth Cymru.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Y Gwanwyn hwn, cynhelir y ‘sgwrs genedlaethol’ gyntaf o’i bath lle bydd ymarferwyr yn trafod y gwersi a ddysgwyd yn ystod y pandemig, sut i gefnogi dysgu yn y cam nesaf, a sut i sicrhau bod eu dysgwyr yn gwneud cynnydd. Bydd profiadau’n cael eu rhannu, a bydd y canfyddiadau’n helpu i lywio polisi cenedlaethol.

Bydd ffilmiau byrion i sbarduno’r sgyrsiau a fydd yn cynnwys yr academyddion blaenllaw Robin Bannerjee, Graham Donaldson, a Louise Hayward, ynghyd â Mike Griffiths, cyn ymarferydd sy’n cyfrannu’n helaeth at y gwaith o ddatblygu’r Cwricwlwm i Gymru.

Bydd y posibiliadau a’r cyfleoedd a gynigir gan y cwricwlwm newydd i lywio dulliau gweithredu ymarferwyr ar gyfer addysgu a dysgu yn y cam nesaf yn is-thema drwyddi draw.

Bydd cynrychiolydd o bob ysgol a lleoliad yn gallu cymryd rhan. Nid oes angen i’r person hwnnw fod yn uwch arweinydd, ond bydd yn gallu dod â’r un sgyrsiau yn ôl i’w hysgol a bwydo nôl o’r digwyddiad. Gellir trefnu lle drwy’r Consortia Rhanbarthol, a fydd yn ariannu pob cyfranogwr am 2.5 awr ar gyfer eu presenoldeb ac, yn bwysig iawn, i rannu’r hyn a ddysgwyd gyda chydweithwyr yn yr ysgol.

Yn anochel cynhelir y sgyrsiau ar-lein, a bydd ymarferwyr yn ymuno â grwpiau trafod rhithiol – gan ddwyn ynghyd syniadau a safbwyntiau mewn sesiynau a arweinir gan gyd-ymarferwyr.

Bydd y ‘sgyrsiau cenedlaethol’ hyn hefyd yn brawf defnyddiol ar gyfer gwaith i ddatblygu rhwydwaith cenedlaethol o ymarferwyr a rhanddeiliaid i wireddu’r cwricwlwm. Bydd y sesiynau’n rhoi cipolwg defnyddiol ar a’r hygyrchedd y gall digwyddiadau rhithiol eu cynnig, a sut y gallai model cyfuno o ddigwyddiadau wyneb yn wyneb a rhithiol fod yn dempled ar gyfer rhwydwaith cenedlaethol.

Mae’r dyfyniad isod o’r briff i hwyluswyr ar y ‘sgyrsiau’ yn rhoi mwy o fanylion am yr hyn y mae’r sesiynau’n gobeithio ei gyflawni:

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae canllawiau newydd i helpu ysgolion i ddefnyddio Iaith Arwyddion Prydain (BSL) wedi cael eu datblygu wrth ddylunio’r cwricwlwm. Maent ar gael i’w gweld yn awr ar ffurf ddrafft, a chynhelir  ymgynghoriad ar eu cynnwys tan 29ain Mawrth 2021.

Gellid addysgu BSL fel trydedd iaith neu iaith ddilynol, fel Ffrangeg neu Almaeneg, fel rhan o gwricwlwm ysgol ar gyfer pob plentyn, yn ogystal â darpariaeth BSL ar gyfer plant byddar a phlant trwm eu clyw.

Fel y gwelir ar y blog hwn ym mis Rhagfyr, bydd y canllawiau’n:

‘ … dangos sut y gall BSL gyfrannu at ddatblygiad dysgwyr tuag at bob un o bedwar diben y cwricwlwm. Gall, er enghraifft, annog dysgwyr i gamu y tu hwnt i ffiniau diwylliannol cyfarwydd a datblygu ffyrdd newydd o fynegi a thrafod ystyr mewn cymdeithas fyd-eang gynhwysol sy’n cynnwys pobl fyddar a phobl sy’n clywed gan fynd i’r afael â materion fel hawliau anabledd, ieithoedd lleiafrifol, cydnabyddiaeth o BSL a chyfathrebu trwy dechnoleg. Mae’r canllawiau ychwanegol yn cynnig cyfle i ddatblygu’r ddarpariaeth yng nghyd-destun diwygiadau addysg ehangach yng Nghymru, sy’n cynnwys tegwch, lles, addysgu ac arweinyddiaeth.’

Croesewir eich barn.

Mae fersiwn BSL o’r ymgynghoriad ar gael i YouTube.

Gweler hefyd: Cyfarwyddiadau ar gyfer cyflwyno ymateb ymgynghoriad iaith arwyddion Prydain.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Ystyrir bod system atebolrwydd ddiwygiedig a fframwaith ar gyfer gwella ysgolion yn hanfodol er mwyn gwireddu’r cwricwlwm newydd yn llwyddiannus mewn ysgolion.

Nawr, ar ôl trafod a modelu’n helaeth gyda phenaethiaid, consortia addysg ac eraill, mae canllawiau gwella ysgolion newydd wedi’u rhyddhau ar gyfer ymgynghoriad.

Nod y canllawiau drafft newydd yw:

• cryfhau effeithiolrwydd hunanarfarnu ysgolion a chynllunio gwelliant

• disodli’r system gategoreiddio genedlaethol â phroses gymorth nad yw’n cynnwys cyhoeddi categorïau ysgolion

• egluro sut y bydd gweithgareddau gwerthuso a gwella ar wahân i’r system atebolrwydd

• pennu rolau a chyfrifoldebau pob cyfrannwr yn glir i’r system hunan-wella

Mae hon yn garreg filltir bwysig ar daith Cymru i ddiwygio addysg, sy’n arwyddocaol iawn i’r rhai sy’n dechrau gweithio gyda’r cwricwlwm newydd mewn ysgolion.

Croesewir safbwyntiau; mae’r ymgynghoriad yn para tan 15fed Mawrth 2021.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Heddiw, cyhoeddais Gynllun Gweithredu’r Cwricwlwm i Gymru – carreg filltir yn ein rhaglen ddiwygio, a cham pwysig ar y daith tuag at wireddu’n Cwricwlwm gweddnewidiol i Gymru. Rwyf am roi syniad i chi o’r hyn sydd yn y Cynllun Gweithredu, a pham ein bod yn ei gyhoeddi nawr.

Ond, cyn i mi gychwyn ar hynny, rwyf am roi gwybod i ymarferwyr fy mod yn deall y cyd-destun sy’n gefndir i’r hyn sy’n cael ei drafod heddiw. Gwn fod pawb yn y gweithlu addysg yn parhau i fod o dan bwysau real a pharhaus, yn gweithio mewn amgylchiadau anghyffredin er mwyn dal ati i wneud y gorau dros ddysgwyr. Diolch i chi i gyd am eich gwytnwch a’ch hyblygrwydd parhaus.

Fe gofiwch, ym mis Hydref, ein bod wedi cyhoeddi Cwricwlwm i Gymru: y daith i 2022. Canllawiau yw’r rhain i helpu gyda’r gwaith o gynllunio gweithgareddau i ddatblygu’r cwricwlwm yn y cyfnod cyn gweithredu’r Cwricwlwm i Gymru ar gyfer Ysgolion Cynradd a dysgwyr Blwyddyn 7 ym mis Medi 2022.

Mae’r Cynllun Gweithredu yn adeiladu ar hynny. Mae’n nodi beth fydd Llywodraeth Cymru, y Consortia Addysg, Awdurdodau Lleol ac Estyn yn ei wneud i gefnogi ysgolion a lleoliadau wrth i ni symud at y cwricwlwm newydd gyda’n gilydd. Mae’n cynnwys rolau a chyfrifoldebau sydd wedi’u diffinio’n glir, gyda chamau gweithredu ar gyfer pob un o’r partneriaid hynny, fel eich bod yn gwybod beth i’w ddisgwyl gan bob rhan o’r system ehangach yn y misoedd a’r blynyddoedd sydd i ddod.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Annwyl Gydweithwyr,

Pan welwch eich swydd eich hun yn cael ei hysbysebu, fel sydd wedi digwydd i mi’n ddiweddar, mae’n dwyn yr hen gân i gof ‘The times they are a-changing’. Yn wir, mae hynny wedi bod yn wir i bawb ohonom eleni – mae wedi bod yn flwyddyn ryfedd iawn. Wrth imi ddymuno Nadolig heddychlon ichi i gyd, hoffwn hefyd dalu teyrnged i bob un ohonoch.

Eleni rydw i wedi gweld cryfder a dewrder eithriadol. Mae eich penderfyniad a’ch creadigrwydd wrth fynd ati i ddarparu gwersi i’n dysgwyr drwy gydol dyddiau Covid wedi bod yn rhyfeddol. Rydych wedi bod yn gryf pan nad yw hynny wedi bod yn hawdd yn aml. Rydych chi wedi bod hyd yn oed yn bwysicach na’r arfer o ran cynnal ein cymunedau, ac eleni dwi’n credu bod y boblogaeth ehangach wedi dod i weld hynny’n llawer mwy eglur. Rydych chi’n cael eich gwerthfawrogi’n fwy nag erioed. Diolch am y gwaith gwych rydych chi’n ei wneud.

Yn ystod y flwyddyn, dw i’n gwybod bod sawl un – yn sicr yn y sector cynradd a blwyddyn 7 – wedi bod yn meddwl am y ffyrdd y daw’r cwricwlwm newydd yn fyw yn eich ysgolion. I mi, mae’n teimlo fel pe bai’r cwricwlwm newydd bron wedi’i gynllunio i gynnig yr hyblygrwydd a’r fframwaith cadarnhaol sydd ei angen arnom i ymateb i’r amgylchiadau presennol. Mae’r pwyslais newydd ar Iechyd a Lles, y fframwaith cymhwysedd digidol, y cyfle i ddod â phersbectif drwy edrych ar straeon sy’n wirioneddol berthnasol i ddysgwyr, i gyd yn teimlo fel nodweddion ein hoes.

Felly wrth inni symud tuag at flwyddyn well yn 2021 ac wrth i mi baratoi i drosglwyddo’r awenau i’m holynydd ym mis Mai, dw i’n meddwl yn gadarnhaol iawn am y cwricwlwm, y diwygiadau ehangach ym maes addysg a fydd yn ei gefnogi (gan gynnwys atebolrwydd), dyfodol ein proffesiwn, a dyfodol ein dysgwyr. Chi sydd wrth galon y cwbl.

Diolch i chi gyd, cymerwch ofal a gobeithio y cewch Nadolig Llawen.

Steve Davies, y Cyfarwyddwr Addysg, Llywodraeth Cymru.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae’r Cwricwlwm i Gymru wedi’i gynllunio i gynnig hyblygrwydd a galluogedd i athrawon o fewn fframwaith cenedlaethol; mae’n nodi y dylai pob plentyn gael addysg eang a chytbwys, a gwneud cynnydd parhaus o 3 i 16 oed.

Fel rhan o’r cwricwlwm newydd, bydd modd addysgu iaith arwyddion Prydain (BSL) fel trydedd iaith neu iaith ddilynol, fel Ffrangeg neu Almaeneg. Mae hyn yn golygu y gallai BSL fod yn rhan o gwricwlwm ysgol bob dysgwr, yn ogystal â’r ddarpariaeth ar gyfer plant byddar a phlant trwm eu clyw.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae Pedwar Diben Cwricwlwm i Gymru [t23, Canllawiau Cwricwlwm i Gymru] yn ymgorffori gweledigaeth addysg sy’n cynnwys pwysigrwydd lles dysgwyr. Mae effaith pandemig Covid-19 ar ddysgwyr wedi arwain at roi mwy o flaenoriaeth i hybu lles dysgwyr. Gall pob ymarferydd gyfrannu’n sylweddol at les meddyliol, emosiynol a chymdeithasol dysgwyr drwy eu defnydd o asesu yn yr ystafell ddosbarth.

Mae lles yn fwy hanfodol na theimlo boddhad ar unwaith: mae’n golygu datblygu fel unigolyn, ffynnu, bod yn fodlon a chyfrannu at y gymuned. Fel mae’r gair Saesneg ‘being’ yn ei awgrymu, mae’n ymwneud â ‘bod’ yn yr eiliad bresennol yn ogystal â ‘datblygu i fod’.

Mae tri therm – cysylltiad, ymreolaeth a galluogedd* – fel arfer yn crynhoi nodweddion rhyngberthynol diwylliannau ac arferion yn yr ystafell ddosbarth sy’n hanfodol i hybu lles. Wrth i ymarferwyr ddefnyddio asesiadau i gefnogi dysgwyr unigol o ddydd i ddydd, a nodi, cofnodi ac ystyried eu cynnydd dros amser [Canllawiau t224] gallant hyrwyddo cysylltiad, ymreolaeth a galluogedd drwy gyflawni’r cyfrifoldebau cydategol y mae’r Canllawiau [t227] yn eu rhagweld ar gyfer ymarferwyr a dysgwyr.